.jpg "Gaget at Tignay")
Kagaya ng pagbuo sa laruang lego, may mga salita na kapag pinagdugtong ay makakabuo ng bagong anyo.
Kumusta, ka-gaget at tignay! Napansin mo ba na minsan may nababasa kang salita na pinag-isa? Ang mga 'to ay tinatawag na tambalang salita.
Mula sa takip-silim, silid-aralan at kapitbahay, ating bubuklatin ang kahulugan, layunin at mga halimbawa ng mga salitang ito na usong-uso sa pang-araw-araw na pakikipag-ugnayan.
{tocify} $title={Table of Contents}
Simpleng Paliwanag: Kahulugan ng Tambalang Salita
Kilala bilang compound word sa Ingles, ang tambalang salita ay binubuo ng dalawang salita na pinagsama upang makabuo ng panibago. Ang nabuong salita ay may sarili na ring diwa.
May mga tambalang salita na pinagdudugtong ng gitling (-) at meron ding iba na wala. Pinapakita nito kung gaano kayaman ang wikang Filipino pagdating sa iba't ibang bagay.
Narito naman ang dalawang uri nito:
Tambalang Ganap
Ang tambalang ito ay bumubuo ng kahulugang iba sa orihinal na ibig sabihin ng dalawang salitang pinagtambal. Itinuturing nang iisa ang bagong salita.
Narito ang ilang halimbawa:
Anakpawis — hindi anak na pinagpapawisan ang ibig nitong sabihin. Tumutukoy ito sa pagiging maralita o normal na manggagawa.
Balat-sibuyas — ginagamit upang ilarawan ang taong madaling maapektuhan o masaktan, kumbaga ay sensitive sa Ingles.
Tambalang Di-Ganap
Sa kabilang panig, ang tambalang ito naman ay pinapanatili ang orihinal na kahulugan ng mga salitang pinagtambal.
Madalas itong gamitan ito ng gitling (-) upang ipakita ang pagkakabukod ng dalawang salita.
Narito ang ilang halimbawa:
Silid-aralan — nangangahulugang silid para sa aralin o sa madaling sabi, classroom.
Bahay-kubo — simpleng bahay na yari sa kahoy o kawayan.
Susunod na babasahin: Salawikain sa Makabagong Panahon, Nananatiling Gabay ng Kabataang Pilipino
Layunin ng Tambalang Salita
Ang ating wika ay napupuno ng kagandahan at kayamanan. Narito ang dahilan kung bakit may mga tambalang salita at bakit sila ginagamit.
- Nagpapayaman ng talasalitaan
- Nagpapaikli ng diyalogo at teksto
Mga Halimbawa
| Tambalang Salita | Kahulugan / Paliwanag |
|---|---|
| Bagsak-presyo | Pagmura ng mga bilihin |
| Bagong-luto | Kakaluto lang na pagkain |
| Bukang-liwayway | Pagsikat ng araw o madaling-araw |
| Takip-silim | Sandaling papalubog na ang araw o dapit-hapon |
| Bale-wala | Hi di ganon kaimportante |
| Asal-hayop | Bastos, walang modo o masamang ugali |
| Balik-bayan | Pilipinong umuuwi sa bansa galing sa abroad |
| Kapitbahay | Mga nakatira sa katabing bahay |
| Dalampasigan | Pampang o tabing-dagat |
| Siling-labuyo | Maliit at napaka-anghang na uri ng sili |
| Kapus-palad | Kulang sa yaman o pagkakataon o mahirap |
| Hubo't hubad | Walang saplot sa katawan |
| Lakas-loob | Katapangan o kompiyansa sa sarili |
| Inang-wika | mother tongue o unang lenggwahe |
| Buntong-hininga | Mahabang paghinga bilang pagpapalabas ng emosyon |
| Lampas-tao | Mas mataas kaysa sa tangkad |
| Bahaghari | Makukulay na arko sa langit pagkatapos ng ulan |
| Bukod-tangi | Pambihira o kakaiba sa lahat |
| Sirang-plaka | Nakakarindi o paulit-ulit |
| Takdang-aralin | Gawain o homework na ibinibigay ng guro |
Huling Hirit
Mula sa tambalang ganap na bumubuo ng bagong kahulugan, tambalang di-ganap na pinapanatili ang orihinal na diwa, at mga halimbawa nito, ating napagyaman ang ating kaalaman.
Bagama't malawak ang sakop ng ating wika, ang pagbuo ng mga salitang ito ay tunay na nakakahanga. Tunay na mahalagang isaalang-ala ang gramatika lalo na kung ginagamit ito sa pangungusap.
Para naman sa susunod na sanaysay, maikling kwento at simpleng tula na susulatin mo, tandaan ang mga nadiskubre at gamitin mo ang iyong mga natutunan para magdagdag ng kulay sa iyong akda.